Kredyt, a pożyczka, różnice które trzeba znać

Osoby, które chcą dostać pieniądze z innego źródła niż praca, bardzo ciężko wybierają pożyczkę w 15 minut online lub kredyt. Są to dwie najbardziej popularne formy dostania nowych pieniędzy, które można przeznaczyć na różne cele. Hasła te są znane prawie każdemu, jednak nie wszyscy są w stanie jednoznacznie powiedzieć, jakie są różnice, a także wady i zalety. Przedstawiamy porównanie pożyczki, a kredytu, które będzie miało na celu pokazanie czym różnią się te dwie formy finansowania.

W świecie finansów nie każdy czuje się pewnie. Do zadłużenia i pętli długów tendencję mają osoby, które nie do końca rozumieją zasady, jakie rządzą pożyczaniem pieniędzy lub podejmują decyzję w sposób nieprzemyślany. Wyniki badań pokazują, że co drugi Polak jest zadowolony ze stanu swoich finansów i czynnikiem wpływającym na takową satysfakcję jest głównie pomyślne oszczędzanie.¹ Wobec kryzysu, jaki nastąpił, domowe czy firmowe finanse mogą zostać nadwyrężone.

Dlatego warto wiedzieć, po jakie dodatkowe finansowanie można się zwrócić, bo oprócz kredytów są jeszcze rozmaite pożyczki, np. pożyczka na wakacje lub pożyczka dla zadłużonych bez gwaranta. Przedstawiona dla pojęć kredyt i pożyczka definicja powinna uświadomić konsumenta nieco, aby mógł wybierać bardziej świadomie, nie narażając się na kłopoty ze spłatą zobowiązania. Czym różni się pożyczka od kredytu?

Podstawowe wyjaśnienia na temat pożyczki i kredytu

Najbardziej pożądana sytuacja to ta, w której można pozwolić sobie na oszczędności i nie trzeba pożyczać pieniędzy. Termin kredyt, jak i pożyczka definicja określa się dość podobnie, ale pojęć tych nie należy używać zamiennie. Choćby ze względu na to, że podstawy prawne udzielania kredytów i przekazywania środków w ramach pożyczki są nieco odmienne. W mowie potocznej zwykle oba słowa stosuje się zamiennie. Co więcej, w banku produkty kredytowe bardzo często występują pod pojęciem pożyczki. Jak się więc połapać? Przedstawmy zatem poszczególne definicje. 

Termin pożyczka definicja z Kodeksu Cywilnego

Zapisy prawne dotyczące pożyczek koncentrują się w Kodeksie Cywilnym, według którego dla hasła pożyczka definicja nie jest sformułowana stricte, ale pojawia się wskazanie na umowę pożyczki. Przez nią dający pożyczkę (pożyczkodawca) przenosi na własność biorącego określoną ilość pieniędzy.² Pożyczkobiorca zobowiązany jest do zwrotu tej samej ilości środków w określonym terminie. Pożyczek może udzielać osoba fizyczna, firma czy instytucja, pod warunkiem, że przedmiot pożyczki należy do nich. Najbardziej popularne są pożyczki od firm pożyczkowych, zwłaszcza tych, które zrzeszone są w Polskim Związku Instytucji Pożyczkowych.

Przedmiotem pożyczki nie musi być wyłącznie pieniądz. Umowa pożyczki może generować konieczność zapłaty przez pożyczkobiorcę podatku od czynności cywilnoprawnych, którego wysokość to aktualnie 0,5% wartości pożyczonej kwoty. Ma to znaczenie zwłaszcza w przypadku pożyczki rodzinnej, chociaż przy niskich kwotach nie obowiązuje, a przy wyższych, przekraczających 9637 zł osoby z grona najbliższej rodziny mogą zostać zwolnione z obowiązku podatkowego. 

Kredyt – definicja 

W wyniku umowy kredytowej bank, będący kredytodawcą, przekazuje kredytobiorcy określoną w umowie kwotę środków pieniężnych, a kredytobiorca jest obowiązany do skorzystania z niej na ustalonych przez obie strony warunkach i zwrotu wykorzystanych środków powiększonych o odsetki i prowizję od udzielonego kredytu.³ Udzielanie kredytów zostało ustawowo powierzone bankom.⁴ Kredyty pochodzą zatem ze środków klientów banków. Przedmiotem kredytu każdorazowo jest pieniądz.

Czym różni się pożyczka od kredytu?

To, co ucieszy tych, którzy potrzebują pożyczyć pieniędzy to to, że pożyczka nie musi być oprocentowana. Może zostać udzielona za darmo. Przykładem tego są pozabankowe pożyczki 0%, którym nadal wielu konsumentów nie chce dać wiary. Tymczasem firmy pożyczkowe faktycznie pożyczają środki pieniężne bez dodatkowych kosztów, jeśli tylko pożyczkobiorca odda je w określonym terminie. Cechą kredytu jest natomiast dodatkowy koszt, na który składają się odsetki, prowizje, marże, ubezpieczenia. To koszty znane też z pożyczek, jednak wobec nich nieobligatoryjne. Finansowanie w postaci kredytu zawsze wiąże się z kosztami, darmowy kredyt nie istnieje. Zarówno pożyczka, jak i kredyt mogą wiązać się z ustanowieniem zabezpieczenia spłaty. Dotyczy to zwykle pożyczania wysokich kwot.   

Spora różnica dotyczy przyznawania pożyczek i kredytów. Banki działają w granicach licznych wytycznych, nie tylko ustawowych. Spore znaczenie dla tego, czy banki udzielają kredytów, czy nie, mają rekomendacje wydawane przez Komisję Nadzoru Finansowego. Tymczasem udzielenie pożyczki zależy od samego pożyczkodawcy. Firmy pożyczkowe dbają oczywiście o własne środki i muszą minimalizować ryzyko, dlatego pożyczki bez BIK są coraz rzadziej dostępne. Faktem jest jednak, że weryfikacja w bazach dłużników nie jest obowiązkiem podmiotów udzielających pożyczki. O kredyt znacznie ciężej, gdyż bardzo istotna jest zdolność kredytowa oceniana surowo. Wymagany jest dochód uzyskiwany regularnie.

Wiadomo, że w przypadku pożyczki rodzinnej nikt nie prześwietla zdolności do zwrotu pieniędzy osoby biorącej pieniądze. Firmy pożyczkowe sprawdzają sytuację finansową każdego wnioskującego o gotówkę, jednak są bardziej skore do wydawania pozytywnych decyzji. Kwoty pożyczki często są niewielkie, więc ryzyko jest mniejsze. W przypadku chwilówki okres kredytowania jest krótki, dlatego wymogiem nie jest praca z umową na czas nieokreślony. Akceptowalne są różne źródła dochodów.    W odniesieniu do firm pożyczkowych i banków Komisja Nadzoru Finansowego publikuje ostrzeżenia, z którym każdy może zapoznać się przed skorzystaniem z usług wybranej.  

Najważniejsze różnice prezentuje poniższa tabela:  

6 różnic między pożyczką, a kredytem

1. Kto może udzielać pożyczki lub kredytu

Polskie prawo jasno określa, że kredyt może zostać udzielony tylko i wyłącznie przez bank i nie ma co do tego wyjątków. Pożyczka natomiast może zostać udzielona przez instytucję finansową lub nawet osobę prywatną.

2. Przeznaczenie środków

Osoby, które zdecydują się na zaciągnięcie kredytu muszą liczyć się z tym, że będą musiały w jasny sposób określić cel przeznaczenia pieniędzy. Jeśli tego nie wykonają to mogą spotkać się z odmową udzielenia kredytu. W kwestii pożyczki nie ma obowiązku informowania pożyczkodawcy o celu, na który mają zostać przeznaczone pieniądze.

3. Regulacje prawne

Cała procedura związana z udzielaniem kredytu jest zapisana w prawie bankowym, więc jest to dokument najważniejszy dla kredytodawców. Procedura pożyczki nie znajduje się w prawie bankowym, a w kodeksie cywilnym.

4. Zawieranie umowy

W przypadku kredytu umowa jest bardzo konkretna. Musi ona posiadać termin spłaty, a także koszty, które wiążą się ze wzięciem kredytu. W przypadku pożyczki poniżej 500 zł żadna umowa nie musi zostać spisana.

5. Koszty dodatkowe

Wzięcie kredytu wiąże się zawsze z opłatami, które trzeba ponieść jak np. prowizja i odsetki. Pożyczki są bardzo często darmowe i pożyczkobiorca nie musi się martwić o dodatkowe koszty.

6. Własność

Wzięcie kredytu wiąże się z tym, że pieniądze nie będą własnością kredytobiorcy do czasu całkowitej spłaty. W przypadku pożyczki od razu własność przechodzi na pożyczkobiorcę i może on z nimi zrobić co chce.

Pożyczka, a kredyt- wady i zalety

Pytanie, które bardzo często pada od osób, które potrzebują pieniędzy brzmi „pożyczka, a kredyt, co wybrać?”. Ciężko jednoznacznie powiedzieć co będzie lepsze dla ludzi. Każda z tych form finansowania ma swoje wady i zalety. Pożyczki nie są regulowane prawem bankowym i bardzo często posiadają wysokie oprocentowanie w przypadku spóźnienia się z zapłatą. Są one również często znacznie mniejsze od kredytów. Kredyty zaś są brane w bankach, które są instytucjami społecznie zaufanymi, więc nikt nie powinien tam oszukać klienta. Jednak żeby wziąć kredyt trzeba posiadać odpowiednią zdolność kredytową, a także opisać dokładnie przeznaczenie wzięcia dodatkowych pieniędzy. 

Pożyczka, a kredyt jest to pojedynek, którego nie da się jednogłośnie rozstrzygnąć i każdy z tych sposobów posiada swoje plusy i minusy. Obie te formy powinny być dostępne na rynku, ponieważ coraz więcej osób potrzebuje dodatkowej gotówki i jedni skorzystają z kredytu, a inni z pożyczki pozabankowej na 12 miesięcy.

Rodzaje pożyczek

Jak widać z definicji pojęcia pożyczka nie prezentuje jej rodzajów, ale można je wyszczególnić, zwłaszcza ze względu na to, kto jest pożyczkodawcą i jakie regulacje prawne nimi rządzą. To przede wszystkim:

• Pożyczki prywatne udzielane przez tzw. prywatnych inwestorów, które nie podlegają żadnym szczególnym regulacjom, oprócz tych z Kodeksu Cywilnego. Dostępne coraz szerzej przez internet, oferowane na portalach ogłoszeniowych, ale też na tradycyjnych tablicach z ogłoszeniami. Są obarczone sporym ryzykiem i stosunkowo wysokimi kosztami, jednak pożyczkodawcy nie weryfikują zdolności pożyczkobiorców, zwykle zabezpieczając pożyczki dodatkowo, np. na weksel lub nieruchomość.
• Pożyczki rodzinne to również pożyczki prywatne. Pożyczki od rodziny również warto zabezpieczać poprzez umowę rozumianą w oparciu o przepisy Kodeksu Cywilnego, zawierając w niej informację o stopniu pokrewieństwa stron umowy. 
• Pożyczki od firm, instytucji pozabankowych, dostępne głównie online, a wśród nich chwilówki na 30 dni, pożyczki ratalne, a także nowe oferty takie jak pożyczki na fotowoltaikę. Te dla nowych klientów, w niewysokiej kwocie są zwykle darmowe. Można je uzyskać w 100% przez internet. Weryfikacja wnioskodawcy odbywa się głównie z wykorzystaniem konta osobistego klienta. 

¹ Wyniki badań opublikowane przez BIK: https://media.bik.pl/informacje-prasowe/479917/co-drugi-polak-zadowolony-ze-swoich-finansow-w-2019 (dostęp: 6.05.2020). ² Art. 720 ustawy Kodeks Cywilny: https://www.arslege.pl/kodeks-cywilny/k9/s2025/ (dostęp: 6.05.2020). ³ Art. 69 ust. 1. ustawy Prawo bankowe http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19971400939/U/D19970939Lj.pdf (dostęp 6.05.2020). ⁴ Art. 5 ust. 1 pkt 3. ustawy Prawo bankowe.