Jak doskonale wiadomo, uzyskanie jakiejkolwiek formy kredytu w banku lub też pożyczki pozabankowej zawsze jest ściśle uwarunkowane koniecznością spełnienia przez klienta kilku podstawowych wymagań. Poza wymogami najbardziej oczywistymi, jak pełnoletniość czy posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych, niezbędne będzie rzecz jasna także wykazanie odpowiedniej zdolności kredytowej. Jednocześnie jednak w dzisiejszych realiach zdolność kredytowa bynajmniej nie może być uznawana za pojęcie jednoznaczne. Wszystko przez to, że pożyczkodawcy przynależący do różnych kategorii formalnych co do zasady realizują odmienne modele tzw. scoringu kredytowego. W niektórych przypadkach- dotyczy to przede wszystkim banków- na przykład negatywna historia kredytowa właściwie z miejsca wyklucza nas jako potencjalnych kredytobiorców. W odniesieniu natomiast do chociażby wielu instytucji pożyczkowych kwestia staje się już nieco bardziej złożona.
Co oczywiste, firmy pożyczkowe również dokonują weryfikacji zdolności kredytowej potencjalnego klienta. Różnica tkwi w odmiennych założeniach organizujących przebieg procesu weryfikacji naszej zdolności do spłaty zobowiązania, o które się staramy.
Historia kredytowa oraz zdolność kredytowa, czyli podstawowe warunki uzyskania pożyczki
Jak już było to sygnalizowane powyżej, w odniesieniu do mechanizmu działania banków przebieg procesu weryfikacji zdolności kredytowej klienta ma charakter bardziej oczywisty a jednocześnie zdecydowanie bardziej schematyczny. Oceniając naszą zdolność do spłaty kredytu bank zawsze i bez wyjątku będzie brał pod uwagę takie faktory, jak:
- 1. Historia kredytowa w bazach, ze szczególnym uwzględnieniem Biura Informacji Kredytowej oraz Biura Informacji Gospodarczej BIG InfoMonitor. Jednocześnie należy jednak zdawać sobie sprawę z faktu, że brak negatywnych wpisów w BIK lub BIG sam w sobie jeszcze nie decyduje o tym, że nasza historia kredytowa zostanie uznana za pozytywną. W przypadku kredytów konsumpcyjnych na większe kwoty a już zwłaszcza kredytów hipotecznych brak historii kredytowej najpewniej będzie wręcz przemawiać na naszą niekorzyść.
- 2. Wysokość uzyskiwanych dochodów. W przypadku zwykłych kredytów gotówkowych niektóre spośród banków mogą być skłonne udzielić klientowi kredytu na oświadczenie i to również w sytuacji, kiedy kredytobiorca uzyskuje dochody np. z tytułu umów o dzieło. Co do zasady jednak sektor bankowy respektuje przede wszystkim dochody z tytułu umowy o pracę na czas nieokreślony. Również ta zasada znajduje ścisłe zastosowanie przede wszystkim w odniesieniu do kredytów hipotecznych.
- 3. Relacja miesięcznych zarobków do obciążenia z tytułu spłaty kredytu/kredytów. W tym wypadku najczęściej mamy do czynienia z niepisaną zasadą, według której bank nie udzieli nam żadnego kredytu, jeżeli miesięczne obciążenie z tytułu rat będzie przekraczać 50% naszych dochodów netto w skali miesiąca. Sam fakt, że rata ewentualnego kredytu będzie znajdować się poniżej tego pułapu, w żaden sposób nie gwarantuje nam jednak, że nasz wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie.
Jednocześnie należy zaznaczyć, że wymienione powyżej faktory mają charakter najbardziej podstawowy. W przypadku kredytów hipotecznych w ramach procesu scoringu kredytowego analityk banku będzie brać pod uwagę również cały szereg innych czynników, jak chociażby nasze wykształcenie, wiek, stan cywilny, miejsce zamieszkania, perspektywy branży, w której pracujemy, liczbę osób pozostających na naszym utrzymaniu i tak dalej. W ten sposób oceniana jest nie tylko naszą bieżąca zdolność kredytowa, ale również prawdopodobieństwo wystąpienia problemów ze spłatą w naszym przypadku. Co ważne, gorsza ocena zdolności kredytowej nie musi automatycznie oznaczać odrzucenia wniosku kredytowego. Może się zdarzyć, że w takiej sytuacji bank po prostu zaoferuje nam kredyt na mniej korzystnych warunkach.
Czy można poprawić swoją zdolność kredytową?
Klienci często zastanawiają się, jak sprawdzić zdolność kredytową oraz co można zrobić w sytuacji, kiedy potencjalny kredytodawca negatywnie oceni naszą osobę. Należy zaznaczyć, że niestety nie istnieją w tym zakresie żadne „cudowne” tricki. Zwłaszcza w przypadku kredytów hipotecznych mamy bowiem do czynienia z naprawdę rozbudowanymi modelami scoringu kredytowego. Zaciągnięcie np. darmowej chwilówki oraz jej terminowa spłata co prawda poprawi nasz scoring w BIK, jednak nie ma co się łudzić, że w ten sposób przechytrzymy analityka zatrudnianego przez bank. Jedyna rzeczywiście działają metoda poprawy swojej zdolności kredytowej to redukcja wydatków oraz zwiększenie dochodów.
Jak zdolność kredytowa jest oceniania przez instytucje pożyczkowe?
Co do zasady, firmy pożyczkowe stosują mniej złożone metody oceny zdolności kredytowej klienta. Oznacza to, że w większości przypadków odpowiedź na pytanie pt. jak obliczyć zdolność kredytową w odniesieniu do oferty chwilówek jest dosyć prosta. Tutaj z powodzeniem możemy korzystać z dostępnych w sieci kalkulatorów zdolności kredytowej. Jednocześnie trzeba jednak pamiętać, że instytucje pożyczkowe również sprawdzają naszą historię w bazach. Negatywna historia kredytowa może więc skutecznie udaremnić nasze próby uzyskania nawet zwykłej chwilówki. Niektóre spośród podmiotów reklamują co prawda swoje usługi, jako np. pożyczki bez BIK. Najczęściej jednak okazuje się, że w takim wypadku dany pożyczkodawca sprawdza bazę BIG Info Monitor, która ściśle współpracuje z Biurem Informacji Kredytowej.
Czy więc możliwa jest pozabankowa pożyczka ze złą historią kredytową? Niektóre instytucje pożyczkowe oferują na przykład tzw. pożyczki oddłużeniowe. Przeważnie jednak uzyskanie takiego finansowania jest uwarunkowane koniecznością zabezpieczenia pożyczki, np. poprzez ustanowienie zastawu lub też przystąpienie do umowy gwaranta, czyli tzw. pożyczka z gwarantem.
Pozostają nam jeszcze usługi parabanków, lombardów oraz pożyczkodawców prywatnych. Należy jednak zdawać sobie sprawę z faktu, że pożyczanie pieniędzy w tego rodzaju podmiotach wiąże się już z naprawdę wysokim ryzykiem, nie wspominając już o kosztach.